Dünyada Yaşanmış Salgın ve Pandemiler

Spread the love

Dünyada Yaşanmış Salgın ve Pandemiler. Kısa zamanda insanların ve diğer canlıların büyük bir kısmına bulaşan hastalık türüne salgın denilmektedir. Pandemi ise tek bir alanda olmayarak bir bütüne yayılan, dünyanın pek çok yerinde etkisini gösteren salgın olarak tanımlanmaktadır. Salgın ve pandemi arasında farklar bulunmaktadır. Salgın herhangi bir nedene bağlı olarak hızla yayılım göstererek pek çok insanı etkileyen hastalıklara denilirken, pandemi bir salgın hastalığın daha geniş ölçüde tün dünyada yayılım göstermesi ve tehlike oluşturması ile birlikte ortaya çıkmaktadır. Pandemi örneklerinin en büyüğü 2001 yılında ortaya çıkan Kolera, 2015 yılında ortaya çıkan Domuz Gribi, milyonlarca insanın ölümüne sebep olan veba, günümüzde hala devam eden HIV-AIDS virüsü yer almaktadır.

Dunyada Yasanmis Salgin ve Pandemiler
Dünyada Yaşanmış Salgın ve Pandemiler

Dünya Sağlık Örgütü pandemi kelimesini “yeni bir hastalığın dünya çapında yayılması” olarak ifade etmektedir. kelime köküne bakıldığında ise Yunancadan gelen ‘pan’ kelimesi herkes anlamına gelirken, ‘demos’ kelimesi ise insanlar anlamına gelmektedir. Dünya Sağlık Örgütüne göre bir salgının pandemi olarak ilan edilebilmesi için daha önce görülmemiş bir virüs olması, kişiden kişiye çokm hızlı ve kolay yayılım göstermesi, sürekli yayılması ve dünyayı tehlike edecek boyuta ulaşması gerekmektedir. Her salgın hastalık durumu aslında bir pandemi hali değildir. İlan edilen pandemi de ölüm sayısı ve enfeksiyon etkisine göre de farklılıklar göstermektedir.

Dünyada Yaşanmış Salgın ve Pandemiler

  • KOLERA
  • VEBA
  • GRİP
  • CORONA

Kolera: Vibrio Cholerae isimli bakterinin neden olduğu bir bağırsak enfeksiyonu olarak ilerleyen bir salgın hastalıktır. İlk kolera pandemisi 1817-1823 tarihleri arasında yaşanmıştır. Yüz binlerce kişinin öldüğü salgının ilk seyri 19 ve 20. yüzyıllarda yaşanmıştır. Salgın benzeri görülmemiş şekilde hızlı bir yayılım göstermiştir.

Veba: ‘Kara Ölüm’ olarak bilinen bu veba pandemisi Yersinia Petsis isimli bakterinin yol açtığı bir hastalık türüdür. Bu bakteri türü veba hastalığının üç türüne de neden olmaktadır. Veba salgını 1346’dan 1353 yılına kadar etkili olmuştur. Ne kadar insan öldürdüğü tam olarak bilinmemektedir fakat Avrupa’da yer alan şehirli nüfusun pek çoğunu etkisi altına aldığı bilinmektedir.

Grip: Grip kelimesi Galyayerlilerinin dilinde bulaşmak anlamına gelmektedir. Tıbbi litaratürde yer alan influenza kelimesi ise İtalyanca da yıldızlardan gelen kuvvet anlamına gelmektedir. Solunum yolunu etkileyen influenza virüsünün halk arasında bilinen hali griptir. Yüzde 5 ölüm oranına sahiptir. Bütün dünyada her yıl yaklaşık 3-5 milyon kişi influenza virüsü ile enfekte olmaktadır. Domuz Gribi, Asya Gribi, Hong Kong Gribi, İspanyol Gribi gibi insanlık tarihinde büyük etkiler yaratan grip virüsleri bulunmaktadır.

Corona Virüsü: Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan salgın corona virüs (Sars-Cov-2) olarak adlandırılmaktadır. 2020 Mart ayında Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel bir salgın olarak ilan edilmiştir. Net bir tedavisi olmayan bu virüste zatürre ile benzer belirtilerin olduğu gözlemlenmiştir. Virüsün yüzde 96 yarasalarda oluşan virüsle benzerlik gösterdiğinden dolayı, insanlara yarasalardan geldiği düşünülmektedir. Bu pandemik hastalık nedeni ile dünyada pek çok ülke kendi içerisinde belirli kısıtlamalara gitmiştir.

google da aramalar

sağlık hakkında diğer konularımız